Cao dao, tục ngữ luôn mang ý nghĩa khuyên răn con người, hướng họ đến cái “Chân, Thiện, Mỹ”. Một trong những nét nổi bật đó chính là ca dao mang ý nghĩa về sự khuyên bảo, kinh nghiệm trong cuộc sống.

Song điều mấu chốt là những câu ca dao này luôn đúng trong mọi hoàn cảnh bất chấp về thời gian, giá trị giáo dục của nó tồn tại mãi mãi. Tiêu biểu như câu ca dao:

“Ai ơi giữ chí cho bền,
Dù ai xoay hướng đổi nền mặc ai”

Câu ca dao có ngôn từ dễ hiểu nhẹ nhàng hàm chứa giá trị to lớn. Đây cũng có lẽ là lời chiêm nghiệm về cuộc sống của ông cha ta. Thật đúng vậy, trong cuộc sống hằng ngày của mỗi chúng ta, có biết bao nhiêu sự tác động của hoàn cảnh khách quan và chủ quan của dư luận dối với mỗi con người. Song, điều quan trọng nhất là thái độ của chúng ta trước những tác động đó như thế nào? 

Vậy “chí” có nghĩa là gì? “Chí” chính là ý chí, lập trường của con người. “Xoay hướng đổi nền” là sự dao động, thay đổi bởi các tác động của xã hội của những người xung quanh. Chúng ta dễ dàng nhận thấy câu ca dao muốn khuyên mọi người phải luôn giữ vững ý chí, lòng quyết tâm không thay đổi trong bất cứ việc gì, hoặc rơi vào bất cứ hoàn cảnh khó khăn gì. Ý chí ấy phải được giữ vững dù cho người khác có can thiệp vào thì chúng ta cũng không nên bị dao động trước những lời nói của mọi người xung quanh.

Con người muốn thành công thì trước khi làm một việc gì đó cũng đều cần phải có mục đích và mục tiêu rõ ràng. Đồng thời, mỗi người phải có bản lĩnh, ý chí và quyết tâm hành động để đạt được thành công. Bởi con đường đi đến thành công rất dài và nhiều khó khăn thử thách đòi hỏi chúng ta phải kiên trì nỗ lực. Lúc đó, nếu ta giữ vững quyết tâm, lập trường thì sẽ thắng lợi trong công việc hoàn thành được mục tiêu của mình một cách ngắn nhất. Ngược lại nếu chúng ta bị dao động bởi những lời nói của mọi người xung quanh thì chính chúng ta sẽ bước vào con đường luẩn quẩn không lối thoát. 

Khi chúng ta nhìn lại những trang sử vàng của dân tộc, hình ảnh kiên cường, bất khuất của những vị anh hùng là những tấm gương thể hiện ý chí vững bền ấy. Chủ tịch Hồ Chí Minh kính yêu của dân tộc khi ra đi tìm đường cứu nước tại bến cảng Nhà Rồng, Bác đã gặp biết bao khó khăn, gian khổ trải qua rất nhiều nghề lao động chân tay vất vả nhưng với ý chí và lập trường vững vàng, Bác đã thực hiện được mục tiêu của mình, giúp đất nước giành được độc lập tự do. Những tấm gương hiện nay như thầy giáo Nguyễn Ngọc Kí, ông đã nỗ lực cố gắng tập viết chữ bằng chân, thời gian đầu ông đã gặp khó khăn tưởng chừng không thể thực hiện được. Nhưng với ý chí và lòng quyết tâm hơn người, ông đã làm được điều mình muốn. Những tấm gương sáng ấy chưng mình rằng chỉ cần kiên trì, có quyết tâm thì việc có khó đến đâu con người cũng làm được. Thế hệ trẻ chúng ta cần nhìn nhận lại bản thân mình và học hỏi theo những tấm gương ấy. Thành công hay thất bại khổng thể đổ lỗi do người này, người nọ hay do hoàn cảnh mà chính bản thân mình sẽ quyết định việc ấy.  

Có một thực tế chúng ta cũng cần phải thẳng thắn nhìn nhận, việc giữ chí cho bền không đồng nghĩa với bảo thủ, lạc hậu. Đứng trước sóng gió dư luận, ta phải tỉnh táo, sáng suốt biết phân tích phải trái, xem xét đâu là đúng, đâu là sai, có phù hợp hay không phù hợp với công việc và mục đích, hoàn cảnh của mình. Để từ đó, chúng ta tiếp thu những cái đúng, cái hay để đạt được kết quả với chất lượng cao.

Câu ca dao trên mang nội dung là một bài học sâu sắc được rút ra từ thực tế đời sống trải qua thời gian lâu dài của ông cha ta. Đây là một trong những hành trang vững chắc giúp con người nói chung và thế hệ trẻ ngày hôm nay nói riêng vững bước vào đời.