Để các bạn học sinh ham mêm thực hành môn hóa học, bài viết giúp các bạn hiểu nguyên lý và phương pháp tách tinh chất ra khỏi hợp chất một cách dễ dàng.

I. Hướng dẫn cách tách tinh chất ra khỏi hợp chất:

1. Tách bằng phương pháp vật lí

– Dựa vào tính chất: các chất thành phần luôn giữ nguyên tính chất của nó trong hỗn hợp
– Có thể sử dụng các cách sau: lọc, cô cạn, chưng cất phân đoạn làm đông đặc, chiết…

2. Sử dụng phương pháp hóa học để tách tinh chất khỏi hợp chất

– Dùng phản ứng hóa học:
– Phương pháp này cần thỏa mãn các yêu cầu sau:

  + Chỉ tác dụng lên một chất trong hỗn hợp cần tách.
  + Sản phẩm tạo thành có thể tách dễ dàng ra khỏi hỗn hợp.
  + Sản phẩm có khả năng tái tạo chất ban đầu.

II. Những bài tập về phương pháp tách chất:

Bài 1. Tách muối ăn ra khỏi hỗn hợp muối ăn.

Hướng dẫn giải: Đun sôi hỗn hợp, khi nhiệt độ hỗn hợp đạt 1000C thì nước bốc hơi, ta sẽ còn lại muối ăn.

Bài 2. Một hỗn hợp gồm dầu hỏa có lẫn nước, làm thế nào để tách nước ra khỏi dầu hỏa?

Hướng dẫn giải: Vì dầu hỏa nhẹ hơn nước và không tan trong nước, nên muốn tách nước ra khỏi hỗn hợp dầu hỏa, ta cho hỗn hợp vào phễu chiết, dầu nổi ở trên và nước ở phía dưới, mở khóa phễu chiết, tách nước ra trước sau đó đến dầu hỏa, ta được nước và dầu hỏa riêng biệt.

Bài 3. Tách khí oxi và CO2 ra khỏi hỗn hợp khí gồm khí oxi và CO2.

Biết khí CO2 hòa hợp được với nước vôi trong dư tạo thành canxi cacbonat và canxi cacbonat nung tạo ra khí CO2 và chất khác.

Hướng dẫn giải: Cho hỗn hợp khí lội qua nước vôi trong dư ta thu được khí oxi (vì CO2 bị nước vôi trong giữ lại).

Lấy sản phẩm thu được (khí CO2 hòa hợp với nước vôi trong) nung ở nhiệt độ cao ta thu được khí CO2.

III. Những bài tập tách chất cơ bản đến nâng cao:

Bài 1. Một hỗn hợp gồm nước và dầu ăn. Làm thế nào để tách chất thành từng chất riêng biệt.?

Bài 2. Muối ăn có lẫn bột lưu huỳnh. Làm thế nào để thu được muối ăn sạch?

Bài 3. Dựa vào tính chất khác nhau của nước và rượu, làm thế tách hỗn hợp gồm nước và rượu etylic?

Bài 4. Làm thế nào để tách khí oxi và khí nitơ ra khỏi hỗn hợp khí gồm nitơ và oxi.

Biết nhiệt độ hóa lỏng của nitơ là – 1960C và oxi là – 1830C.

Bài 5. Khi axetylen có lẫn khí cacbonic.

Làm thế nào để thu được khí axetylen tinh khiết?

Bài 6. Một hỗn hợp gòm bột sắt và đồng, có thể tách bằng cách sau:

A. Hòa tan vào nước                                                          B. Lắng, lọc

C. Dùng nam châm để hút                                                 D. Tất cả đều đúng.

Hãy chọn phương án đúng.

Bài 7. Có hỗn hợp muối ăn và vôi sống, có thể tách riêng tưng chất bằng cách:

A. Hòa tan hỗn hợp vào nước                                           B. Sục khí CO2 vào hỗn hợp

C. Lọc                    D. Nung ở nhiệt độ cao                      E. Tất cả các cách trên

Hãy chọn phương án đúng.